اثرات آبیاری با پساب تصفیه شده فاضلاب شهری کرمانشاه بر غلظت و توزیع فلزات سنگین در گیاه باقلا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 پژوهشگر پسادکتری، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 دانش‌آموخته دکتری آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

کاهش منابع آب تجدیدپذیر در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا از یک سو و افزایش حجم تقاضا برای دستیابی به آب باکیفیت از سویی دیگرسبب شده است که منابع آب با کیفیت مناسب‫تر برای مصارف شهری و شرب حفظ شده و منابع آب با کیفیت پایینتر (مثل فاضلاب تصفیه شده) برای مصارفی همچون کشاورزی، صنعت و فضای سبز بکار گرفته شوند. اما وضعیت تجمع فلزات سنگین در اندام های مختلف محصولات زراعی آبیاری شده با پساب همچنان نامشخص است و به دلیل خطر ورود این فلزات به چرخه غذایی انسان بایستی پایش شود. در این پژوهش اثرات آبیاری با پساب تصفیه شده شهری در مقایسه با آب چاه به عنوان تیمار شاهد بر تجمع فلزات سنگین در ریشه، اندام هوایی و دانه گیاه باقلا بررسی شد. نتایج نشان داد که تجمع تمام فلزات سنگین در اندامهای گیاه باقلا تحت تیمار پساب بصورت معنی داری بیشتر از تیمارهای آب چاه بود که حتی غلظت آهن و کادمیوم در ریشه (اندام غیر خوراکی) باقلا بالاتر از استانداردها قرار داشت. غلظت مس و منگنز در اندام‫های مختلف باقلا پایین‌تر از حدود مجاز بود. غلظت کادمیوم و روی در دانه بالاتر از استاندارد بود که در صورت مصرف مکرر توسط انسان برای سلامتی خطر ساز خواهد شد و لزوما باید تمهیداتی برای کاهش این دو فلز در پساب اندیشید.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

کلیدواژه‌ها

موضوعات