برآورد نیاز آبی و ضرایب گیاهی علف فیل (Pennisetum purpureum Schumach.) به روش لایسیمتری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی آب، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 گروه مهندسی آب، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی ، دانشگاه رازی، کرمانشاه ، ایران.

3 گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

هدف: در این مطالعه به برآورد دقیق نیاز آبی علف فیل (Pennisetum purpureum Schumach.)  و تعیین ضرایب گیاهی آن در مراحل مختلف رشد در  دو سال زراعی 1400 و 1401 با استفاده از روش لایسیمتری در محیط مزرعه پرداخته شد.

روش پژوهش: برای اندازه‌گیری تبخیر و تعرق واقعی (ETc ‌) گیاه  از 9 واحد لایسیمتر زهکش‌دار استفاده شد. تبخیر و تعرق گیاه مرجع (ETo ‌) با استفاده از معادله پنمن­ مانتیث و داده‌های هواشناسی محاسبه شد. ضرایب گیاهی (Kc ‌)  در چهار مرحله رشد گیاه شامل مراحل ابتدایی، توسعه، میانی و پایانی تعیین گردید.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین دو‌ساله تبخیر و تعرق گیاه مرجع و تبخیر و تعرق گیاه علف فیل در فصل رشد به ترتیب 08/1092 و 57/1435  میلی­متر است. ضریب گیاهی از نسبت تبخیر - تعرق گیاه به تبخیر - تعرق گیاه مرجع در طول دوره رشد محاسبه گردید. متوسط ضریب گیاهی منفرد برای مراحل مختلف رشد اولیه، توسعه، میانی و پایانی به ترتیب 91/0، 23/1، 54/1 و 05/1 به دست آمد. برآورد ضرایب گیاهی نشان داد که بیشترین مقدار Kc در مرحله میانی رشد و کمترین مقدار در مرحله ابتدایی و پایانی رخ می‌دهد.

نتیجه‌گیری: این اطلاعات می‌تواند در برنامه‌ریزی آبیاری و مدیریت بهینه مصرف آب برای کشت علف فیل مورداستفاده قرار گیرد. نتایج این پژوهش به کشاورزان و مدیران منابع آب کمک می‌کند تا با تنظیم الگوی آبیاری، مصرف آب را کاهش داده و بهره‌وری را افزایش دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

رحیمی خوب، حدیثه.، سهرابی، تیمور.، و دلشاد، مجتبی. (1398). تعیین نیاز آبی و ضریب گیاهی ریحان در شرایط کشت کنترل شده گلخانه. مجله تحقیقات آب و خاک ایران، 50(10)، 2465-2472.  https://doi.org/10.22059/ijswr.2019.280405.668191
رزاقی، فاطمه.، اسماعیلی، محمد.، و سپاسخواه، علیرضا. (1403). تعیین ضرایب گیاهی یگانه، دوگانه و تبخیر -تعرق استاندارد گیاه پیاز با استفاده از لایسیمتر بیلان آبی. نشریه علوم و مهندسی آبیاری. 48(1)، 75-59. https://doi.org/10.22055/JISE.2024.45245.2099
طاهرآبادی، لیلا.، و کفیل زاده، فرخ. (1402). ارزش غذایی علف نپیر در مراحل مختلف رشد. مجله  تولیدات دامی، 25(1) ، 83-91.  https://doi.org/10.22059/jap.2023.350164.623711
قمرنیا، هوشنگ.، و سلطانی، نرگس. (1397). بررسی کارآئی روش های تجربی برآورد تبخیر - تعرق مرجع (بر پایه تشتک تبخیر) در اقلیم های مختلف (مطالعه موردی ایران). مجله  تحقیقات منابع آب ایران، 14(4)، 183-170. https://www.iwrr.ir/article_63469.html?lang=en 
 مقیمی، زهرا.، کرباسی، علیرضا.، محتشمی، تکتم.، وعلیزاده، امین. (1399). بررسی عوامل موثر بر اضافه برداشت کشاورزان از منابع آب زیرزمینی در دشت زاوه- تربت حیدریه. نشریه پژوهش آب در کشاورزی (علوم خاک و آب)، 34(4)ب، 603-614. https://doi.org/10.22092/jwra.2021.123502
فناوری های پیشرفته در بهره وری آب
دوره 5، شماره 2
تیر 1404
صفحه 53-71

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 آذر 1403
  • تاریخ بازنگری: 24 اسفند 1403
  • تاریخ پذیرش: 25 فروردین 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار