بررسی آزمایشگاهی اثر دیوار جداکننده هدایتی در اصلاح الگوی جریان ورودی به آبگیرهای جانبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه سازه های آبی ، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

2 گروه سازه‌های آبی ، دانشکده مهندسی آب و محیط‌زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران.

3 گروه سازه‌های آبی، دانشکده مهندسی آب و محیط‌زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز ، ایران.

4 گروه سازه‌های آبی، دانشکده مهندسی آب و محیط‌زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران.

چکیده

انحراف آب از مسیر اصلی برای اهداف مختلف آب‌رسانی توسط آبگیرها انجام می­شود. ازجمله روش‌های مناسب انحراف آب رودخانه‌ها به دشت­های مجاور استفاده از آبگیر جانبی است. ایجاد چنین سیستمی باعث به وجود آمدن جریان بسیار پیچیده­ای در محدوده‌ی آبگیر جانبی می­شود. با نزدیک شدن جریان به کانال آبگیر جانبی بردارهای سرعت به سمت آبگیر هدایت می­شوند. در این طرح به بررسی اثر دیوار جداکننده بر هیدرولیک جریان رودخانه قبل از آبگیر جانبی پرداخته شده است و بدین منظور از دیوار جداکننده در دو حالت مستغرق و غیر مستغرق در پنج دبی 40،50،60،70 و 85 لیتر بر ثانیه و دو حالت بازشدگی دریچه با 30 و 100 درصد بازشدگی استفاده گردید. مقدار عمق جریان در قبل و بعد از دیوار مستغرق و غیرمستغرق با حالت شاهد مقایسه گردید. نتایج نشان داد که دیوار مستغرق اثر بیشتری نسبت به دیوار غیر مستغرق بر عمق جریان دارد و در بسیاری از دبی‌ها موجب کاهش عمق جریان در پایین‌دست آبگیر گردید. بیشترین مقدار کاهش معادل 76/4 درصد در دبی 40 لیتر بر ثانیه و بازشدگی 100 درصد دریچه در اثر کارگذاری دیوار مستغرق بود. جهت بررسی اثر دیوار مستغرق بر سرعت جریان، مقادیر سرعت جریان در سه‌نقطه ابتدا، وسط و انتهای دیوار، در پنچ دبی 40،50،60،70 و 85 لیتر بر ثانیه موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد درصد کاهش سرعت در میانه دیوار نسبت به ابتدای آن به ترتیب برابر 60، 2/55، 9/45، 5/37 و 4/29 درصد است که با افزایش دبی اثر دیوار بر مقادیر سرعت نیز کاهش یافت. بررسی اثر دیوار جداکننده در دو حالت مستغرق و غیر مستغرق بر مقدار دبی آبگیر نشان داد که مانع غیر مستغرق در تمامی دبی‌ها به‌طور نامحسوسی موجب کاهش دبی آبگیر شده است؛ اما دیوار مستغرق در دبی 40 لیتر بر ثانیه موجب افزایش دبی به مقدار 29/12% گردید. با افزایش دبی اثر این دیوار بر دبی آبگیر نیز کاهش پیدا خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات