مکان یابی پهنه‌های مستعد کشت زیتون، انار، مرکبات جهت برنامه ریزی صحیح کشت و منابع آب در استان کرمانشاه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم و مهندسی آب ، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی ، دانشگاه رازی ، کرمانشاه ، ایران .

2 گروه علوم و مهندسی آب، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

هدف: هدف از این تحقیق نیز تفکیک پهنه­های مناسب از نامناسب برای کشت باغات زیتون، انار و مرکبات و اولویت‌بندی در پهنه­های مناسب جهت برنامه‌ریزی صحیح منابع آب در منطقه است.

 روش پژوهش: در این مطالعه با استفاده از اطلاعات و نقشه­های رقومی و با تجزیه‌وتحلیل تخصصی هر لایه اطلاعاتی، بخشی از محدوده مطالعاتی را که فاقد امکانات و پتانسیل تعریف شده است از محدوده مطالعاتی حذف و اولویت‌بندی در پهنه­های مستعد ادامه پیدا کرده است. در این بخش، محیط طبیعی استان کرمانشاه یعنی عوامل اقلیمی، خاک و توپوگرافی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته­اند. ضمناً دراین‌رابطه از میان پارامترهای اقلیمی بارندگی سالانه، متوسط درجه‌حرارت سالانه، متوسط حداقل دمای سردترین ماه سال و متوسط حداکثر دمای گرم‌ترین ماه سال مورد بررسی قرار گرفته­اند. باتوجه‌به عناصر اقلیمی موردنیاز، با استفاده از نرم‌افزار  GIS و به روش درون‌یابی نقشه­های موردنیاز ترسیم و سپس با استفاده از روش Overlay نقشه مناطق مستعد کاشت و ترسیم گردیدند.

 یافته‌ها: باتوجه‌به نتایج حاصل شده می­توان استان کرمانشاه را برای کشت باغ زیتون و انار به پنج ناحیه خیلی مناسب، مناسب، نسبتاً مناسب، کمی مناسب و نامناسب و برای کشت مرکبات به سه ناحیه مناسب، نا­مناسب وغیرقابل‌کشتت تقسیم‌بندی نمود. باتوجه‌به ناحیه بندی، ناحیه خیلی مناسب برای کشت زیتون در حدود 9000 هکتار (90 کیلومترمربع) در شهرستان­های پاوه، جوانرود و ثلاث باباجانی بوده و همچنین در حدود 322400 هکتار (3224 کیلومترمربع) ناحیه مناسب کشت انار در شهرستان­های پاوه، جوانرود، ثلاث، اسلام‌آباد و گیلان‌غرب و در حدود 163800 هکتار (1638 کیلومترمربع) از اراضی نواحی شهرستان­های گیلان‌غرب، قصرشیرین و سومار در منطقه مناسب کشت مرکبات شناسائی گردیدند؛ لذا، برنامه‌ریزی مناسب کشت و منابع آب در این مناطق ضروری به نظر می­رسد.

 نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده حاکی از استعداد استان در تولید محصولات باغی است؛ لذا، باتوجه‌به شرایط اقلیمی مناسب موجود در سراسر استان و با برنامه­ریزی مناسب کشت و منابع آب در مناطق پهنه­بندی شده، استان کرمانشاه می­تواند در هریک از این محصولات خودکفا و صادرکننده به شهرستان­ها و استان­های هم­جوار و حتی کشور عراق باشد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات