پیش‌بینی فاکتورهای اقلیمی و بهره‌وری آب مزرعه ذرت دانه‌ای (.Zea mays L) در شرایط تغییر اقلیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد اگرواکولوژی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دانشیار اکولوژی گیاهان زراعی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 دانش‌آموخته فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

این تحقیق برای شبیه‌سازی اثر تغییر اقلیم بر فاکتورهای محیطی تاثیرگذار بر رشد، تولید و بهره‌وری آب ذرت اجرا شد. صفات شامل تشعشع خورشید، درجه حرارت، آب مصرفی و تبخیر و تعرق دوره رشد بود. برای شبیه‌سازی صفات ذرت از مدل CERES-Maize استفاده شد.نتایج پیش‌بینی مدل‌های گردش عمومی نشان داد مجموع تشعشع روزانه خورشید از 3418 در شرایط مبنا، طبق سناریوهای RCP4.5 و RCP8.5 به ترتیب به 3983 و 3984 برای تغییر اقلیم نزدیک و به 4006 و 4023 مگاژول بر متر مربع برای تغییر اقلیم دور رسید. در شرایط مبنا میانگین دمای دوره رشد 22 درجه سانتی‌گراد بود که براساس سناریوهای RCP4.5 و RCP8.5 به ترتیب، 3/2 و 3/4 درصد در دوره آینده نزدیک و 5/8 و 2/17 درصد در دوره آینده دور افزایش یافت. میزان آب مصرفی، کارایی مصرف آب و تبخیر و تعرق در شرایط تغییر اقلیم نزدیک در سناریوی RCP4.5 نسبت به شرایط مبنا به ترتیب، 1/9، 4/5- و 7/7 درصد و در سناریوی RCP8.5 به ترتیب، 2/9، 6/11- و 7/6 درصد تغییر کرد. این مقادیر در شرایط تغییر اقلیم دور برای سناریوی RCP4.5 به ترتیب، 7/9، 7/23- و 9/6 درصد و برای سناریوی RCP8.5 به ترتیب، 1/10، 7/50- و 7/5 درصد بودند. در شرایط تعییر اقلیم کاشت ذرت در تاریخهای دیرهنگام در مقایسه با تاریخهای زودهنگام و رایج منجر به بهبود کارایی مصرف آب شد. رقم Simon بیشترین کارایی مصرف آب را داشت. در مجموع کاشت رقم Simon در تاریخ 4 خرداد می‌تواند به عنوان راهکاری برای مقابله با تغییر اقلیم پیشنهاد گردد.

کلیدواژه‌ها

فناوری های پیشرفته در بهره وری آب
دوره 3، شماره 1
فروردین 1402
صفحه 25-41

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 دی 1401
  • تاریخ بازنگری: 22 فروردین 1402
  • تاریخ پذیرش: 23 اردیبهشت 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار