ارزیابی کارایی مدل آکواکراپ برای گیاه ذرت تحت مدیریت آب و کود (مطالعه موردی: شهرستان شوش)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

2 استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

3 استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

امروزه بهینه‌سازی مصرف آب از اولویت‌های اصلی کشاورزی می‌باشد. چنانچه مدیریت آب در مزرعه بهبود یابد کارآیی مصرف آب نیز افزایش پیدا می-کند. مدیریت آب در مزرعه را می‎توان با کمک مدل‌های شبیه‌سازی به‌صورت بهینه انجام داد. در این تحقیق کارآیی مدل AquaCrop در پیش‌بینی عملکرد گیاه ذرت در شرایط مختلف مدیریت آب و کود مورد ارزیابی قرار گرفت. این تحقیق در قالب طرح کرت‌های خرد شده با تیمار اصلی کود اوره (شامل 100، 80 و50 درصد کود مورد نیاز گیاه ذرت (N0،N1 و N2)) و تیمار فرعی مقدار آب آبیاری (شامل آبیاری 100، 80 و50 درصد نیاز آبی‌گیاه (E0،E1 وE2)) با چهار تکرار اجرا شد. مطابق نتایج‌، مدل بیش‎ترین حساسیت را نسبت به دو پارامتر به زمان گل‎دهی و زمان پر شدن غلاف توسط دانه‎ها داشت. همچنین در واسنجی مدل برای شبیه‌سازی عملکرد ذرت، مقادیر بهره‌وری آب نرمال‌شده (WP) و ضریب رشد پوشش (CGC) به‌ترتیب برابر 31 (گرم بر مترمربع) و 2/24 درصد به‌دست آمدند. علاوه بر این مطابق نتایج این‌تحقیق، بهترین و ضعیف‌ترین شبیه‌سازی عملکرد ذرت به‌ترتیب مربوط به تیمارهای N0E1 و N2E0 بود. به‌طور کلی، مدل در تنش‌های کم‌آب و کود، شبیه‌سازی مناسبی داشت، به‌طوری‌که در برآورد میزان دقت شبیه‌سازی عملکرد (‌تیمار N0E1) مقادیر CE، RMSE، d، ME و CRM به‎ترتیب برابر 2/0-، 32/0، 73/0، 37/3 و 01/0 به‎دست آمد. در مجموع، مطابق نتایج این تحقیق، کارایی مدل AquaCrop برای کشت ذرت دانه‌ای در منطقه‌ی شهرستان شوش مناسب ارزیابی شد و می‌توان از این مدل برای مدیریت آب در مزارع ذرت استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات